Bekijk eerst bovenstaand fragment, laat dit op je inwerken en lees daarna onderstaande tekst.

Herhaling van oudermodi

In de therapeutische ruimte herhalen cliënten dezelfde patronen, zoals ze die in hun jeugd hebben meegemaakt. Je client kan jou beleven als verwaarlozend, veeleisend, onbetrouwbaar of zelfs beschadigend. Je wórdt als het ware de verwaarlozende, veeleisende of straffende ouder, zoals zij vanuit vroeger gewend zijn. Dit kan leiden tot een relatiebreuk. Als therapeut is dit soms lastig te verdragen. Juist omdat je wil laten zien dat je er voor de ander bent, je betrouwbaar bent en het beste met de ander voorhebt. Dit komt voort vanuit onze eigen behoefte aan goedkeuring en erkenning. Hierin komt ons eigen kleine kwetsbare kind naar voren. Als we niet oppassen, gaan we op onze cliënt reageren vanuit onze copingsmodi. We worden perfectionistisch overcontrolerend, komen in de zelfverheerlijker of afstandelijke beschermer. We gaan vanuit ons hoofd in plaats vanuit ons hart werken, we vertellen dat de ander het verkeerd ziet, gaan de (intellectuele) strijd aan of blijven babbelen in plaats van oefeningen doen.

Eruit stappen

Dit patroon is lastig te doorbreken, vooral als ons eigen kleine kind is geraakt. Het is goed om een moment te zoeken om ruimte te maken voor deze kant. Snap je vanuit je eigen geschiedenis waarom juist deze cliënt je zo raakt? Welke behoefte wordt bij jou niet vervuld? En welke modus wordt in reactie daarop getriggerd? Vaak speelt hierin onze zelfverheerlijker een rol (“mijn cliënt is toch onderwerp van gesprek?”). Dan is het goed om je te realiseren dat dit patroon waarschijnlijk in meerdere situaties van de client plaatsvindt, dit is diagnostisch van belang. Het kan helpen om je eigen kleine kind voor de sessie uit logeren te sturen en bewust je gezonde volwassene aan het werk laten gaan. Vaak is het helpend om dit patroon en je reactieneiging te benoemen. Vaak vinden cliënten dit prettig te realiseren dat iedereen modi heeft en herkenbaar, “dus dat is wat er vaker gebeurt”.

Groei

Als je uit deze relatiebreuk kunt komen en de hechting kunt herstellen, leidt dit vaak tot een sprong bij je cliënt. Ze vinden wel die gezonde(re) relatie, een baan die bij ze past of er ontstaat meer tevredenheid in hun leven. Deze breuken lijken noodzakelijk. Ook al vinden mijn conflict vermijdende modi het niet prettig, de exposure leidt bij mijn gezonde volwassen modus tot steeds meer vertrouwen in de pendule van hechting, botsing, breuk en herstel.

Door: Christine-Eshter de Vrijer